Xôi căng bóng, dẻo thơm gói vào lá chuối làm cho mọi thứ quyện lại: chút béo béo từ mỡ hành, mằn mặn từ xì dầu, ngọt nhẹ từ lạp xưởng, beo béo từ pate làm nên mỹ vị khó quên.
Nguyên liệu làm xôi mặn thập cẩm
- 1 kg gạo nếp cái hoa vàng
- 100 ml nước cốt dừa
- 100 gr xúc xích
- 50 gr tôm khô
- 50 gr lạp xưởng
- 1/2 củ cà rốt (tùy chọn)
- 1 chén hành phi
- 1 bó hành lá
- Hành khô, tỏi khô
- Gia vị: Nước tương, đường, muối, hạt nêm, hạt tiêu
- Mỡ gà hoặc dầu ăn
Cách nấu xôi mặn thập cẩm
1. Chuẩn bị
Gạo nếp vo sạch, ngâm nước lạnh từ 6 – 8 giờ tùy theo từng loại để giúp gạo ngậm no nước, khi đồ sẽ nở ra dẻo mềm. Sau đó đổ ra rổ cho ráo nước, xóc 1/2 thìa cà phê muối cho đậm vị. Nếu không có thời gian thì có thể ngâm nước ấm khoảng 4 giờ.
Tùy theo khẩu vị mà linh hoạt biến tấu topping xôi mặn phù hợp. Tôm khô ngâm nước ấm, vớt ra để ráo. Xúc xích cắt miếng vừa ăn. Lạp xưởng luộc với chút nước, cắt miếng vừa ăn. Cà rốt bào bỏ vỏ, cắt hạt lựu. Hành lá rửa sạch, xắt nhỏ. Hành phi giòn rụm tăng thêm hương vị cho món ăn. Chà bông (ruốc bông) làm sẵn. Nước cốt dừa tăng vị bùi béo cho món xôi và làm nên hương vị đặc trưng của nhiều món xôi miền Nam.
2. Thực hiện
Cho chút dầu ăn vào chảo, chiên sơ cho lạp xưởng hơi xém cạnh. Tiếp tục cho hành tỏi phi thơm rồi cho tôm khô, kế đến là xúc xích và cà rốt vào xào sơ trong vài phút, nêm chút nước tương, đường, hạt nêm cho vừa miệng. Múc ra để riêng.
Đồi xôi 2 lần lửa là bí quyết vàng giúp xôi dẻo rền dù để lâu. Ở lửa lần 1: Đun sôi nước (1/3 nồi), cho gạo nếp vào chõ dàn đều, chọc mấy lỗ thủng to cho thoát nhiệt rồi đồ xôi. Dùng vải màn (hoặc khăn xô to sạch) phủ kín để nước không đọng, chảy xuống làm nhão xôi. Thỉnh thoảng xới cho xôi chín đều. Sau 35 phút khi xôi chín độ 70 – 80% thì xới ra rổ hoặc mẹt, tãi đều rồi hong quạt cho nguội.
Đồ lửa 2: Rưới nước cốt dừa vào xôi, cầu kỳ hơn thì thêm chút mỡ gà vào trộn đều. Tiếp tục đồ thêm 10 phút cho hạt xôi cựa mình trở nên căng mẩy, bóng đẹp. Lúc này trút phần nhân đã xào (xúc xích, lạp xưởng, cà rốt) vào đảo đều và tiếp tục đồ thêm 7 – 8 phút cho quyện vị ngọt thơm là được. Xới xôi ra lá chuối, phết mỡ hành lá, pate và thêm chà bông rồi thưởng thức.
3. Yêu cầu thành phẩm
Xôi nóng hổi, từng hạt căng bóng, dẻo thơm, để lâu vẫn rền dẻo. Đặc biệt khi gói vào lá chuối, phần xôi nóng làm cho mọi thứ quyện lại. Phần tôm khô, lạp xưởng cùng mỡ hành tươm ra mượt mà, vị cân bằng: chút mằn mặn từ xì dầu quyện với ngọt nhẹ từ chà bông và chút beo béo từ pate làm nên mỹ vị khó quên.
Lưu ý khi nấu xôi mặn thập cẩm
Theo kinh nghiệm từ xưa, để có món xôi ngon thì gạo nếp quyết định tới 70%. Các loại nếp luôn được ưu tiên chọn đồ xôi như nếp cái hoa vàng, nếp Tú Lệ, nếp Điện Biên, nếp ngỗng, nếp nhung. Cách chọn gạo nếp ngon là có màu trắng đục, hạt tròn đều, bóng mẩy, thơm mùi lúa mới.
Xôi đồ 2 lần lửa, đều nhiệt thì để lâu vẫn dẻo mềm. Nếu ăn không hết cho hộp cất ngăn mát, khi ăn quay lại lò vi sóng vẫn mềm.
Xôi mặn đạt chuẩn là làm sao nêm nếm cân bằng vị mặn ngọt bùi béo, còn topping thì linh hoạt tùy theo sở thích.
Lạp xưởng dùng cho xôi mặn nên chọn loại khô vì lạp xưởng tươi sẽ có vị chua nhẹ không hợp. Lạp xưởng luộc sơ để giữ vị ngọt rồi chiên sơ cho xém cạnh, tỏa ra mùi hương đặc trưng.
